Fćrsluflokkur: Stjórnmál og samfélag

Stjórnvöld vissu um mögulega fćđingargalla af rýrđu úrani.

DV greinir í dag frá ţví í dag ađ "Sprengjur Bandaríkjamanna valda fćđingargöllum og krabbameini." Af ţessari hćttu vissu íslensk stjórnvöld í janúar 2004.

Utanríkisráđuneytiđ tók formlega viđ greinagerđ sem varar viđ mögulegum hćttum af rýrđu úrani í Írak ţann 19. Janúar 2004. Ritari Halldórs Ásgrímssonar ţáverandi Utanríkisráđherra vottađi međ undirskrift móttöku hennar. Greinagerđin mćlti međ ţví ađ íslensk stjórnvöld vari Íslendinga viđ ţessari hćttu. Á ţessum tíma voru Íslendingar ađ störfum fyrir landhelgisgćsluna í Írak. 


Sjá ađ neđan bćđi texta greinagerđarinnar og ljósmynd af vottun ritara ráđherra.
 

                                                                                                                 19. Janúar 2004

 

Tilgangur ţessarar greinagerđar:

Ađ gera íslenskum stjórnvöldum grein fyrir heilsutjóni sem Íslendingar gćtu orđiđ fyrir viđ ferđ til Íraks. Ţetta á sérstaklega viđ um íslensku sprengjusérfrćđingana Adrian King og Jónas Ţorvaldsson, svo og ófćdd börn ţeirra, ţar sem ţeir eru staddir í Írak.

Greinagerđin er skrifuđ í ţeirri von ađ íslensk stjórnvöld telji ekki rétt ađ setja líf og heilsu Íslendinga í hćttu og vari ţví Íslendinga viđ ţessari hćttu. Hún er einnig skriđuđ í ţeirri von ađ sprengjusérfrćđingunum Adrian King og Jónasi Ţorvaldssyni verđi kynnt ţessi hćtta og bođiđ ađ koma heim undir eins í lćknisskođun, ţeim ađ kostnađarlausu.

Međfylgjandi greinar af féttavef BBC og Seattle Post-Intelligencer benda á möguleg tengsl ýmisra kvilla (krabbameins, vansköpun fóstra, skađa á lífćrum o.fl.)  og geislavirka efnisins rýrđs úrans (depleted uranium), sem bresk og bandarísk stjórnvöld viđurkenna ađ hafa notađ í Persaflóastríđinu 1991 og Írak stríđinu 2002.

 

Neđangreind atriđi koma fram í greinunum.

 

Hvađ er rýrt úran og hvernig er ţađ notađ?

-         Ţađ er eitrađur og geislavirkur málmur sem verđur afgangs viđ ađ auđga náttútulegt úran til notkunar í kjarnorkusprengjur og kjarnorkuver.

-         Hann er 10 sinnum minna geislavirkur en auđgađ úran.

-         Hann er notađur í skorfćri af breska og bandaríska hernum ţví hann gatar brynvörn.

-         Ţegar kúlur úr rýrđu úrani fara í gegnum brynvörn verđur allt ađ 70% af henni ađ talkúmfínu púđri sem dreyfist mjög auđveldlaga međ vatni og vindum.

-         Bandaríski herinn hefur viđurkennt ađ hafa notađ um 375 tonn af kúlum úr rýrđu úrani í Persaflóastríđinu 1991.

-         Pentagon og Sameinuđuţjóđirnar áćtla ađ í Írakstríđinu hafi herir Bandaríkjanna og Bretlands notađ um 1.100 til 2.200 tonn af kúlum úr rýrđu úrani í Írakstíđinu 2002.

-         Í báđum stríđunum voru kúlur úr rýrđu úrani mest notađar á Basra svćđinu í suđur Írak.

 

Hvers vegna stafar fólki mögulega hćtta af rýrđu úrani?

-         Ţađ er eitrađur og geislavirkur málmur sem veldur hćttulegri geislun einn sentimetra út frá sér.

-         Ef rýrt úran kemst inn í líkama fólks (međ mat eđa drykk, eđa viđ innöndun,) ţá sest ţađ fyrir í honum og veldur stöđugri geislun á nćrliggjandi vefi.

-         Á ţví svćđi sem rýrt úran var mest notađ í Írak hafa krabbameinstilfellum og fćđingum mikiđ vanskapađra barna meira en sjöfaldast milli áranna 1990 og 2002.

-         Breskir og bandarískir hermenn hafa greinst međ rýrt úran í líkamanum. Dćmi eru um ađ magn rýrđs úrans hafi veriđ 5.000 sinnum yfir hćttumörkum í ţeim sem komu nálćgt skriđdrekum sem kúlur úr rýrđu úrani höfđi grandađ og 100 sinnum yfir hćttumörkum hjá ţeim sem voru í Sádí Arabíu, langt frá vígvöllunum.

-         Breskir og bandarískir hermenn eru tvö til ţrefalt líklegri ađ fćđa vansköpuđ börn.

-         Ţriđjungur breskra og bandarískra hermanna sem tóku ţátt í Persaflóastríđinu 1991 eiga viđ óskýranleg heilsufarsvandamál ađ stríđa.

-         Félög breskra og bandarískra hermanna telja, ásamt fjölda sérfrćđinga, ađ rýrt úran sé orsök heilsutaps ţeirra og eru ađ berjast gegn notkun ţess.

 

Heimildir:

Af fréttavef:  BBC NEWS

Depleted uranium: the lingering poison

-         http://news.bbc.co.uk/2/hi/in_depth/362484.stm

Gulf War children’s ‘defect risk’

-         http://news.bbc.co.uk/1/hi/health/1576776.stm

A soldier’s experience

-          http://news.bbc.co.uk/2/hi/science/nature/362543.stm

Af fréttavef:  Seattle Post-Intelligencer

Use of depleted uranium weapons lingers as health concern

-         http://seattlepi.nwsource.com/iraq2003/133581_du04.html

  

 

2012-01-08 18.02.39

Verđa Bandaríkin alrćđisríki? - Grein frá 31.12.2005.

Ég birti aftur ţessa grein í ljósi ţess ađ Obama og ţingiđ í Bandaríkjunum eru ađ samţykkja lög sem leifa hernum, og ţar međ forsetanum sem ćđsta manni ţeirra, ađ handtaka bandaríksa borgara á bandarískri grundu án dóms og laga ef ţessir sömu ađilar gruna ţá um ađ vera hryđjuverkamenn.

--------------------------------------

images
Almenningur er farinn ađ krefja fulltrúa sína um ađ berjast gegn PATRIOT. Yfir tvöhundruđ og ţrjátíu bćir, borgir og fylki, međ samtals ţrjátíu milljónir íbúa, hafa séđ ástćđu til ađ samţykkja ályktun gegn lögunum.

„Valdarćningjar velja alltaf tíma erfiđleika, í andrúmslofti almennrar skelfingar, til ađ setja lög sem almenningur myndi aldrei samţykkja ef tilfinningahitinn vćri minni.“ Ţessi varúđarorđ mćlti Jean Jaques Rousseau fyrir tveimur og hálfri öld.

U.S.A. PATRIOT lögin, sem í dag eru úthrópuđ um öll Bandaríkin fyrir ađ grafa undan borgaralegum réttindum, voru samţykkt af bandaríska ţinginu, í andrúmslofti almennar skelfingar, mánuđi eftir hryđjuverkin 11. September 2001.

PATRIOT lögin.
 
Í  Washington Post  ţann 21. apríl 2003 segir: „Ţingmenn og hagsmunahópar beggja vegna á stjórnmálasviđinu eru farnir ađ vekja athygli á hćttum laganna sem veita ríkisstjórninni fordćmalaus réttindi til ađ njósna um borgara.“

Í viđtali viđ The Texas Observer ţann 31. janúar 2003, var fulltrúaţingmađurinn og republikaninn Ron Paul frá Texas spurđur um PATRIOT lögin. Hann sagđi: „Viđ höfđum ekki einu sinn ađgang ađ lagafrumvarpinu áđur en viđ greiddum atkvćđi… afgreiđsla laganna var hryllileg.“

Á  ABC NEWS  ţann 23. maí 2003 segir fulltrúaţingmađurinn og republikaninn Don Young, sem á sínum tíma samţykkti lögin, ađ hann myndi vilja afturkalla hluta ţess valds sem lögin gefa alríkisstjórninni. Hann heldur áfram međ ţví ađ segja: „Ég held ađ PATRIOT lögin hafi ekki veriđ úthugsuđ. Ég hef miklar áhyggjur af ţví ađ međ löngun okkar í öryggi og međ áhuga okkar á ađ elta uppi meinta hryđjuverkamenn, gćtum viđ stundum veriđ á barmi ţess ađ afsala okkur ţví frelsi sem viđ erum ađ reyna ađ vernda.“

Almenningur er farinn ađ krefja fulltrúa sína um ađ berjast gegn lögunum. Yfir tvöhundruđ og ţrjátíu bćir, borgir og fylki, međ samtals ţrjátíu milljónir íbúa, hafa séđ ástćđu til ađ samţykkja ályktun gegn PATRIOT lögunum. Ţetta eru Alaska, Hawaii og Vermont fylki og m.a. stórborgirnar Baltimore, Chicago, Detroit, Minneapolis, Philadelphia, San Francisco og Seattle.

Ályktun Chicago borgar segir ađ stjórnarskrá Bandaríkjanna tryggir fólki grundvallar réttindi, ţ.á.m: trúfrelsi, málfrelsi og fundafrelsi; persónuvernd; vernd fyrir óréttmćtri leit á sér, heimili sínu og hlutum, svo og upptöku ţeirra; jafnrétti fyrir lögum og ađ mađur skuli talinn saklaus uns sekt hans sé sönnuđ; ađgang ađ lögmanni; og sanngjörn, skjót og opinber réttarhöld.

Ályktunin segir enn fremur ađ ákvćđi í PATRIOT lögunum brjóti ţessi ofangreindu réttindi og hvetur ţingmenn til ađ vinna ađ ógildingu ţeirra ákvćđa sem ţađ gera.

Í The Washington Times ţann 5. janúar 2004 segir ađ Ţjóđarbandalag borga (The National League of Cities) sem er elsti og stćrsti hópur borgarfulltrúa í bandaríkjunum hafi bćst í vaxandi hóp ţeirra sem berjast gegn PATRIOT lögunum. Í greininni segir ađ bandalagiđ sem telur 18.000 borgir međ 225 milljón íbúa „hefur samţykkt ályktun, á sínum árlega fundi, ţar sem ţingiđ er hvatt til ţess ađ fella úr gildi hluta PATRIOT laganna.“

Ađgerđir alríkislögreglunnar gegn bandarískum borgurum.
 
Í ABC NEWS ţann 12 mars 2002segir Christopher Pyle, fyrrum upplýsingafulltrúi Bandaríkjahers og fyrrum fulltrúi Church nefndar Bandaríkjaţings: „Ég held ađ fjórđa ákvćđi [stjórnarskránar] sé ekki lengur til.“ En hún er sú viđbót viđ stjórnarskrána sem á ađ tryggja borgara fyrir óréttmćtri leit á sér, heimili sínu og eigum, svo og upptöku ţeirra.

Í The Washington Times ţann 18.júní 2003 sagđi John Ashcroft dómsmálaráđherra ađ hrćđsla fólks um ađ ríkisstjórnin njósni um ţađ séu byggđar á hrakspám.

En mannréttindahópar benda á ađ skýrslur Church ţingnefndarinnar frá 1976 (sjá nánar grein um COINTELPRO: http://jonthorolafsson.blog.is/blog/jonthorolafsson/entry/1104834/) sýna ađ međ vitund dómsmálaráđherra og ađ frumkvćđi yfirmanna alríkislögreglunar framkvćmdi alríkislögreglan, í trássi viđ lög og stjórnarskrá, leynilegar ađgerđir. Ađgerđunum, sem fengu viđurnefniđ COINTELPRO, var ćtlađ ađ „ trufla og gera tortryggilega löglega stjórnmálastarfsemi bandarískra einstaklinga og hópa, og nota til ţess hćttulegar og niđurlćgjandi ađferđir“. Ţćr fólu m.a. í sér víđtćkar njósnir um almenna borgara.

Ţingnefndin komst ađ ţeirri niđurstöđu ađ ađgerđirnar, sem voru framkvćmdar undir ţví yfirskini ađ „vernda öryggi landsins og koma í veg fyrir ofbeldi“ , hefđi í raun veriđ ćtlađ ađ „viđhalda ríkjandi ţjóđfélags- og stjórnmálaskipan.“

Mannréttindahópar segja ađ m.a. í ljósi ţessara lýsinga er auđvelt ađ sjá möguleika á misbeitingu ţess valds sem PATRIOT lögin gefa ríkisstjórn og leyniţjónustum alríkisins.

PATRIOT II.
 
Í Washington Post ţann 21.apríl 2003 segir frá viđauka viđ PATRIOT lögin, kallađur PATRIOT II, sem var lekiđ til fjölmiđla í janúar 2003. Ţar segir ađ lögin myndu gefa ríkisstjórninni völd m.a. til ađ hlera einstaklinga og safna erfđaefnaupplýsingum án dómsúrskurđar.

Í ABC NEWS ţann 12. mars 2002 segir frá sama viđauka viđ PATRIOT lögin sem myndi leyfa „útsendurum alríkisins ađ handtaka fólk í laumi, án ţess ađ gera fjölskyldu ţeirra, fjölmiđlum eđa lögmanni viđvart, ţar til ţađ vćri ákćrt, sama hve langan tíma ţađ tćki.“ Viđaukinn myndi einnig leyfa dómsmálaráđuneytinu ađ „svipta borgara ríkisborgararétt sínum fyrir ađ hafa óafvitandi hjálpađ hóp [til dćmis međ fjárframlagi] sem tengdur er viđ samtök flokkuđ hryđjuverkasamtök.“

Í sömu grein er sagt frá ţví ađ viđaukinn hafi komiđ fram í dagsljósiđ eftir ađ dómsmálaráđuneytiđ hafđi vikum saman neitađ ađ nokkurs konar viđauki viđ USA PATRIOT vćri í smíđum. Ţegar John Ashcroft dómsmálaráđherra kom fyrir laganefnd öldungardeildarţings Bandaríkjanna, ávítađi nefndin hann fyrir ađ vera ekki upplýsandi um máliđ. Einn nefndarmannanna Patrick Leahy sagđi viđ Ashcroft: „Einhver sem heyrir beint undir ţig laug … og ţađ er ekki gott … Ég tel ađ ţađ sýni leynilega úrvinnslu viđ ţróun ţessa [lagafrumvarps].“ Ashcroft neitađi ţví ađ til vćru lokadrög ađ lagafrumvarpi til ađ rýmka tök framkvćmdarvaldsins til ađ berjast gegn hryđjuverkum.

Í greininni sagđi Michael Greenberger viđ lagaháskóla Marylands og starfsmađur í dómsmálaráđuneytinu í tíđ Clintons ađ „drögin hafa öll einkenni skjals sem hefur veriđ yfirfariđ aftur og aftur … Ţetta grefur verulega undan öllum stađhćfingum ţess efnis ađ ráđuneytiđ hafi ekki veriđ ađ vinna ađ lagaviđauka. “

Eitt umdeildasta atriđi PATRIOT II samţykkt.
 
Á heimasíđu bandaríska ţingsins segir ađ ţingiđ hafi ţann 21. Nóvember 2003 samţykkti Intelligence Authorization lögin fyrir áriđ 2004, en ţau innihalda einn umdeildasta ţátt PATRIOT II laganna.

Á Wired News á netinusegir Chris Schroeder, lagaprófessor viđ Duke háskólann og fyrrum ađstođardómsmálaráđherra, sagđi eftir samţykkt Intelligence Authorization laganna: „Ţađ fólk sem vill rýmka heimildir alríkislögreglunnar vildi ekki leggja upp laupana [...] Ţađ munu innleiđa ţessi skilyrđi međ leynd.“

Samkvćmt heimasíđu Hvíta hússins skrifađi George W. Bush forseti Bandaríkjanna undir Intelligence Authorization lögin laugardaginn 13. Desember 2003. Ţrátt fyrir ađ forsetinn skrifi undir mörg lög á viku var ţetta í fyrsta sinn í eitt ár sem hann hafđi gert ţađ á laugardegi. Ţennan sama dag var fréttin um ađ Saddam Hussein vćri fundinn ađalfrétt flestra fjölmiđla. Gildistaka laganna fékk enga umfjöllun.

Í Washington Post ţann 4. Janúar 2004 segir ađ Intelligence Authorization lögin gefi alríkislögreglunni heimildir til ađ nota Ţjóđaröryggisbréf til ađ „krefjast viđskipta upplýsinga, ţ.m.t, síma og vefnotkun eđa fjármálaupplýsinga frá bönkum og fjármála stofnunum, ef máliđ varđar báráttuna gegn hryđjuverkum. Ţessum bréfum fylgir leynd; viđtakandinn má ekki láta vita ađ hann hafi fengiđ ţađ, og lágt settir starfsmenn leyniţjónustunnar mega gefa bréfin út án dómsúrskurđar.“ Grein segir einnig ađ lögin breyti skilgreiningu á fjármála stofnunum og til ţeirra heyri nú „tryggingarfélög, veđsalar, sölumenn eđalmálma, póst ţjónustan, spilavíti, ferđafélög o.fl.“

Í lögunum segir ađ forsetinn geti haldiđ upplýsingum um notkun bréfanna leyndum. Lögin útiloka ţví ađ dómstólar og ţing geti haft eftirlit međ ţví ađ ţessum víđtćku heimildum verđi ekki misbeitt.

Ummćli Tommy Franks um framtíđ Bandaríkjanna.
 
Í St. Petersburg Times, Florida ţann 7. desember 2003 segir frá ummćlum Tommy Franks hershöfđingja og yfirmanns herafla Bandaríkjanna í Írakstríđinu. Hann spáir ţví ađ „atvik sem orsakar stórfeld dauđsföll“ gćti fengiđ „íbúa okkar til ađ efast um stjórnarskrána og hafiđ hervćđingu landsins.“

Í greininni kemur fram ađ „ef stunga hryđjuverka finnst aftur, gćti fasismi rutt sér til rúms í kjölfariđ.“ Greinin heldur áfram: „Veltu ţví fyrir ţér hve langt niđur ţann veg viđ höfum ţegar gengiđ: Samţykkt US PATRIOT laganna hefur veitt ríkisstjórninni óvenjuleg völd til ađ njósna um Bandaríkjamenn án ţess ađ gefa fyrir ţví ástćđu. Alríkislögreglan hefur veriđ gefiđ lausan tauminn til ađ njósna um Bandaríkjamenn sem mótmćla stríđinu. Innflytjendur hafa hundruđum saman veriđ leynilega hnepptir í varđhald og fluttir úr landi.“

Grein St. Petersburg Times lýkur međ orđunum: „Mun önnur stórfelld hryđjuverkaárás á bandarískri grundu leiđa til endaloka frelsis og lýđrćđis eins og Franks varar viđ? Ekkert bendir til hins gagnstćđa.“
 
--------------------------------------------- 
 

POLITICS OF PROJECT EARTH: An open letter to The Zeitgeist Movement.

 

In his Communist Manifesto Karl Marx claimed that in the society he envisioned "the public power will lose its political character" because "in the course of development, class distinctions have disappeared.Yet every state that has claimed to have realized the vision of Karl Marx developed an authoritarian political system with an elite political class. With that in mind lets examine the claim that the new society envisioned by the Zeitgeist Movements Earth Project will not have politics. 

politics_of_project_earth.jpgThe Greeks of antiquity coined the word Politics to discus "the affairs of the city." More than 2500 years ago in the city of Athens they decided to arrange the affairs of their city in such away that all free men had to participate in politics, in making collective decisions regarding their city and citizens. As a warning to those who wanted no part in that process, one of their most famous philosopher Plato wrote: "The penalty for refusing to participate in politics is to be ruled by worse men than yourself."

Politics is the process of making collective decisions and enforcing them with force, when they are not followed freely. It's a process of fulfilling values with the force of law. It's a practice of legitimizing the use of coercion when it is used to get people to follow the rules that reportedly bring about the realization of those values. Fail to follow the law and you are assumed to have forfeited some of your freedoms or rights. Resist and they will be taken from you with violence.

The Zeitgeist Movements Earth Project outline specific values. Among them are sustainability which has at its roots survival, arguably the most basic human value. Efficiency through the scientific method is then also valued as the way to attain sustainability. Having already prioritized the values of the society, which today is done mostly through party politics, would decrease the scope of politics considerably, but only if people agree on the prioritization of the values, which is assuming a lot. The first political question in Project Earth is therefore: "How is the prioritization of values enforced when people actively go against it?" 

Other values like safety from violence and rape will not disappear even though the frequency of such violations would arguably decrease, as explained the film Zeitgeist: Moving Forward. And just to touch on the deep rooted value of so many people to force their values and morality on others. There would be a call from many to make laws prohibiting drugs, alcohol and pornography, just to name a few moral issues. 

There would therefore be laws stating what could, what could not and what must be done in the community. Obeying these laws would not be voluntary, they would be enforced with threats followed by violence when threats were not enough. And this process of making and enforcing rules for the community, the city, the world, is precisely politics.

Having said that, the Zeitgeist Movement has very desirable goals many people are willing to pursue freely. The general welfare and equality of Project Earth puts it in harmony with the basic goals of both socialism and communism. If these and other goals of the project are then pursued by convincing free individuals to be part of that community, instead of using coercion to compel them to do so, the project also becomes harmonious with the ideologies of libertarianism and anarchism, increasing further the number of people willing to participate.

But is Project Earth communism? If communism is communal ownership of the means of production, lets be honest about it, then it communism. But it has a potential to be very different from Marxism and the authoritarian communism that states have pursued in the past. None the less with collective ownership come collective decisions about that which is owned in common. Granted, the decisions about resources and the means of production and distribution will be based on scientific evidence of what leads best to the fulfillment of the values of the Project, which limits the field of politics from what it is today. But the collective decisions about the affairs of the community are not only about resources, production and distribution.

A community realized by the Earth Project will have politics. But if it's political process is truly democratic with a strong constitution that defends that democracy along with civil liberties and human rights. If the project is implemented by free individuals who defend that constitution and freely agree with the prioritization of the communal values. Then that community might remain a prosperous place where people are free to pursue their happiness in a sustainable way.

With the fundamental values of the Earth Project in place it's time to look at it's politics. If you don't want power hungry control freaks to take over your project soon after it gets of the ground then make sure to put in place from the beginning the basic rules, the constitution, that dictates how decisions are made and enforced in the community. Here is a free 57 page guide at google books to get you started. It's called "The Game of Politics: Game Manual." http://books.google.com/books?id=1hxtpwgeMgMC&lpg=PP1&pg=PP1#v=onepage&q&f=false

 


Uppskrift af valddreifingu: Taktu fyrst til innihaldiđ.

fasces_1042649.jpgSmári McCarthy benti nýlega á ađ hugmynd Montesquieu um ţrískiptingu ríkisvaldsins hafi veriđ greiningarlíkan á hvar vald ríkisins vćri ađ finna, en ekki uppskrift af besta fyrirkomulagi viđ valddreifingu ţess. Til ađ baka okkur ekki vandrćđi, byrjum ţá 'uppskrift af valddreifingu' á ţví ađ tína ađeins til ţađ vald sem réttlćtanlegt er ađ ríkiđ hafi.

Ţegar kemur ađ hugtakinu vald er íslenskan gegnsć. Sá sem getur valdiđ, getur orsakađ, hefur vald. Hvers konar vald ţađ er sem ríki hafa kemur skýrt fram í almennt notuđu skilgreiningu Max Weber á hugtakinu ríki: „[eitthvađ er] ríki ef og ađ svo miklu leiti sem starfsmönnum stjórnkerfisins tekst ađ viđhalda einokun á beitingu lögmćtts ofbeldis til ađ framfylgja sinni reglu.“

Hvorki George Washington né Mao Zedong, báđir ćđstu menn og feđur sinna ríkja, fóru í grafgötur međ eđli ríkisvaldsins. Washington sagđi ađ: „Ríkisvaldiđ er ekki skilsemi, ţađ er ekki fágun, ţađ er afl, eins og eldur er ţađ hćttulegur ţjónn og hrćđilegur herra.“ Međan Mao sagđi ađ: „Pólitískt vald kemur út úr hlaupinu á byssu.“

Vald ríkisins felst í ađ geta međ lögmćtu ofbeldi valdiđ ţví sem stjórnendur ţess vilja. Ef ţú hlýđir ekki lögum ríkisins ţá áskilur ţađ sér rétt ađ beita ţig ofbeldi. Ţetta er öllum ljóst og ţví lítiđ rćtt. En ţetta er lykilatriđi og vekur upp grundvallar spurningar um valdsviđ ríkisins sem verđur ađ skođa áđur en ţví valdi er dreift í nýrri stjórnarskrá.

Ţegar kemur ađ ţví ađ semja, og fyrir ţjóđina ađ samţykkja, nýja stjórnarskrá skulum viđ spyrja okkur og svara heiđarlega: „Hvađ viljum viđ ađ meiri hlutinn eđa fulltrúar hans hafi vald til ađ valda međ ofbeldi?“


Leynilegar ađgerđir alríkislögreglunnar gegn bandarískum borgurum.

Í ljósi ţess ađ öđru hverju dúkkar upp hugmyndin um auknar heimildir lögreglunnar til ađ hlera án dómsúrskurđar og jafnvel einhvers konar afbrigđi ađ leynilögreglu (ţó hún sé yfirleitt ekki kölluđ ţađ) ţá birti ég hér grein sem ég vann 2003 upp úr skýrslu ţingnefndar Bandaríkjaţings frá 1976.

_______________________________________________________

cointelpro.png

 

 

Í janúar 1975 setti bandaríska ţingiđ saman nefnd til ađ rannsaka ađ hve miklu leyti stofnanir alríkisins framkvćmdu ólöglegar eđa siđlausar ađgerđir[1].

 

 

Uppgötvannir ţingnefndarinnar gerđar opinberar

 

Ári síđar gaf nefndin út skýrslur um hvers hún varđ vísari. Í ţeim kemur fram ađ í trássi viđ lög og stjórnarskrá[2] „hefđu veriđ framkvćmdar leynilegar ađgerđir, [ađ frumkvćđi yfirmanna alríkislögreglunnar[3] og međ vitund dómsmálaráđherra og annarra ađstođarmanna Bandaríkjaforseta[4],] í ţeim tilgangi ađ trufla og gera tortryggilega löglega stjórnmálastarfsemi bandarískra einstaklinga og hópa, og notađ til ţess hćttulegar og niđurlćgjandi ađgerđir […]“[5]

 

Upphaf og „endir“ ađgerđanna

 

„COINTELPRO, (skamstöfun fyrir “counterintelligence program”, var samheiti ţessara ađgerđa sem) hófust 1956, ađ hluta til vegna óánćgju međ úrskurđ Hćstaréttar Bandaríkjanna sem takmarkađi völd stjórnvalda til ađ fara, fyrir opnum tjöldum, gegn mótmćlahópum.“[6] Ađgerđunum lauk 1971, eftir ađ gögn um ţćr láku til fréttastofa sem leiddi til ţess ađ hafin var lögsókn gegn alríkislögreglunni til ađ krefjast ađ hún afhenti öll önnur gögn sem tengdust ađgerđunum.[7]

 

Markmiđ ađgerđanna

 

COINTELPRO ađgerđirnar voru framkvćmdar undir ţví yfirskini ađ „vernda öryggi landsins og koma í veg fyrir ofbeldi.“[8] Nefndin komst hins vegar ađ ţeirri niđurstöđu ađ „eina skýringin fyrir öllum ţeim tilfellum sem ţessar ađgerđir höfđu ekkert hugsanlegt samband viđ annađ hvort öryggi landsins eđa ađ koma í veg fyrir ofbeldi, […] vćri ađ alríkislögreglan hefđi hlutverk viđ ađ viđhalda ríkjandi ţjóđfélags- og stjórnmálaskipan, og ađgerđir hennar skyldu miđa ađ ţví ađ berjast gegn ţeim sem ógna ţeirri skipan.“[9]

 

Gegn hverjum beindust ađgerđirnar?

 

Ađgerđirnar beindust gegn einstaklingum og hópum sem vildu breytingar á ţjóđfélaginu.[10] Međal ţeirra voru:

-       Hreyfingin gegn Víetnamstríđinu (The Anti-Vietnam War Movement).[11]

-       Kvennfrelsishreyfingin (The Womans Liberal Movement).[12]

-       Herferđ fátćks fólks (The Poor Peoples Campaign).[13]

-       Ţjóđernisprógram svartra (The Black Nationalist Program).[14]

-       Samstarfsnefnd háskóla um ađ rökrćđa utanríkisstefnu (The Interuniversity Commitee for Debate on Foreign Policy).[15]

-       Samtök velferđarmćđra (A Welfare Mothers Organizations).[16]

-       Samtök lýđrćđissinnađra stúdenta (The Students for a Democratic Society).[17]

-       Every Black Students Union (Öll stúdentasamtök svartra).[18]

-       Öldungardeildar- og fulltrúadeildar ţingmenn (Senators and Congressmen).[19]

-       Hćstaréttardómari (A Suprene Court Justice), ađrir embćttismenn og blađamenn.[20]

-       Ađilar í hreyfingunni fyrir borgaralegum réttindum (The Civil Rights Movement), m.a. Marthin Luther King.[21]

 

Ađgerđum COINTELPRO var „augljóslega ćtlađ ađ hindra borgara í ađ ganga í [m.a.ţessa] hópa, vinna gegn ţeim sem ţá ţegar voru í hópunum og koma í veg fyrir tjáningu skođanna.“[22]

 

Hvers konar ađferđum var beitt?

 

Ađferđir sem höfđu reynst vel í baráttunni gegn soviétskum njósnurum voru, í COINTELPRO ađgerđunum, notađar ólöglega af alríkislögreglunni í baráttu sinni gegn bandarískum borgurum sem voru ósáttir viđ ríkjandi ástand.[23] „Fjöldi ađgerđana fólu í sér hćttu á alvarlegum líkamlegum skađa eđa dauđa ţess sem ţćr beindust gegn.“[24]

 

Ađgerđirnar fólu m.a. í sér ađ:

-       Opna póst og hlera símtöl.[25]

-       Njósna og halda skýrslur um öldungardeildar- og fulltrúadeildarţingmenn. Ţćr geymdu m.a. upplýsingar um skođanir ţeirra á Víetnamstríđinu, viđbrögđ ţeirra viđ lagatillögum stjórnvalda og hjúskaparbrot ţeirra. - Ţessar upplýsingar fengust međ hlerunum (sem m.a. forseta Bandaríkjanna, dómsmálaráđherra og ađrir starfsmenn Hvítahússins höfđu beđiđ um)[26] og var dreift til manna í ćđstu stigum alríkisstjórnarinnar.[27]

-       Brjótast inn, án heimilda, til einstaklinga og hópa sem alríkislögreglan taldi spillandi, til m.a. ađ koma fyrir hlerunarbúnađi og stela listum yfir međlimi.[28]

-       Notafćra sér sambönd sín viđ fjölmiđla til ađ hafa á leynilegan hátt áhrif á sýn almennings á einstaklingum og hópum,[29] koma í veg fyrir ađ fólk gćti birt greinar í fjölmiđlum[30] og koma í veg fyrir eđa tefja birtingu greina sem innihéldu gagnrýni á alríkislögregluna.[31]

-       Hafa áhrif á stefnu stjórnvalda og skođanir almennings međ lygum og blekkingum.[32]

-       Nota skattţjónustuna til ađ ónáđa međlimi ofangreindra hópa svo ţeir hefđu minni tíma til taka ţátt í starfsemi hópanna.[33]

-       Hafa samband viđ vinnu- og styrkjaveitendur til ađ fá međlimi rekna úr vinnu og styrki fellda niđur.[34]

-       Senda bréf til maka međlima í hópum sem vildu breytingar á ţjóđfélaginu, ţar sem ţeir voru ranglega sakađir um framhjáhald, í ţeim tilgangi ađ skapa viđvarandi vantraust, svo tíminn sem fćri í  áhyggjur af ţví hvađ vćri hćgt ađ gera til ađ bjarga sambandinu, vćri ekki notađur í starfsemi međ hópunum. Ţessar ađgerđir eyđilögđu mörg hjónabönd.[35]

-       Hrćđa fólk skipulega frá ţví ađ tjá sig, međ ţví ađ vera sífellt ađ hafa samband viđ međlimi í hópunum.[36]

-       Hvetja til klíkustríđa milli ofbeldishneigđra hópa (eins og The Black Panther Party og US, Inc.).[37]

-       Ljúga upp á međlim ofbeldishneigđs hóps ađ hann vćri uppljóstrari. Ţessi ađferđ var notuđ ţrátt fyrir ađ alríkislögreglumenn vissu af tilfellum ţar sem uppljóstrarar hefđu veriđ drepnir fyrir ţessar sakir.[38]

-       Koma í veg fyrir ađ fólk tjáđi sig, kenndi, skrifađi og birti greinar[39] međ ţví ađ:

-    Koma í veg fyrir fundi og rćđuhöld.[40]

-    Skipta sér af friđsamlegum mótmćlum.[41]

-    Koma í  veg fyrir ađ hóparnir mynduđu útibú.[42]

-    Fá háskóla- og menntaskólakennara rekna.[43]

-    Koma í veg fyrir útbreyđslu bóka, blađa og tímarita.[44]

-    Koma í veg fyrir ađ fólk gćti birt greinar í fjölmiđlum[45]

 

Ađgerđunum lýkur opinberlega

 

Ţrátt fyrir ađ COINTELPRO ađgerđunum lyki 1971 voru, viđ útgáfu skýrslunnar, enn í gangi svipađar leynilegar ađgerđir ásamt ágengum rannsóknum.[46] „Ágengar rannsóknir eru enn notađar og geta veriđ meira heftandi en leynilegar ađgerđir. Nafnlaust bréf er hćgt ađ vísa frá sér sem hrekk, en heimsók frá alríkislögreglunni er ekki svo auđvelt ađ líta fram hjá.“[47]

 

Markmiđ og vonir ţingnefndarinnar međ útgáfu skýrslanna

 

Markmiđ ţingnefndarinnar međ útgáfu skýrslanna var ađ „veita heilsteyptan grunn stađreynda fyrir upplýsta umrćđu ţings og ţjóđar um ţau grundvallar atriđi sem hafa áhrif á hlutverk ađgerđa opinberra leyniţjónusta í frjálsu ţjóđfélagi, og leggja til ţćr laga- og framkvćmdarađgerđir, sem ađ mati nefndarinnar, vćru viđeignandi til ađ koma í veg fyrir ađ fyrrum misbeiting endurtaki sig og til ađ tryggja nćgilega samhćfingu, stjórnun og yfirsýn á úrrćđum, getu og ađgerđum leyniţjónusta ţjóđarinnar.“[48]

 

Nefndin vonađi ađ „ţessar skýrslur muni hvetja til ţjóđarumrćđu, ekki um „Hver gerđi ţađ?“, heldur um „Hvernig gerđist ţađ og hvađ er hćgt ađ gera til ađ koma í veg fyrir ađ ţađ gerist aftur?“.[49] Ţingnefndin lagđi m.a. til ađ leyniţjónusturnar skyldu, í ađgerđum sínum, virđa Stjórnarskrána og önnur lög,[50] og ađ ţćr yrđu ađ fá heimildir frá dómstólum fyrir hlerunum og bréfaopnunum.[51]

 

Hver hefur ţróunin veriđ frá útgáfu skýrslanna áriđ 1976

 

Áriđ 1996 fékk Bill Clinton, ţáverandi forseti Bandaríkjanna, samţykkt lagafrumvarp sem heimilađi leyniţjónustum ađ brjóta á stjórnarskrábundnum rétti Bandaríkjamanna.[52] Stjórnarskrá Bandaríkjanna, sem sett var til ađ vernda borgarana fyrir ágangi ríkisvaldsins, eru ćđstu lög landsins, og öll lög sem ríkisvaldiđ setur sem stangast á viđ Stjórnarskrána eru ţví ekki lög heldur ólög. Núverandi forseti Bandaríkjanna, George W. Bush, hefur gengiđ enn lengra en Clinton, í ţví ađ brjóta á stjórnarskrábundnum rétti Bandaríkjamanna, međ Föđurlandsvina lögunum (U.S.A.PATRIOT Act) sem Bandaríkjaţing samţykkti 26. Októbember 2001. Lögin brjóta Stjórnarskrána og draga úr eftirliti dómstóla međ ţví ađ gefa leyniţjónustum heimildir til ađ njósna um fólk í Bandaríkjunum án ţess ađ hafa rökstuddan grun (probable cause) um misgjörđir ţess og lesa vefpóst án ţess ađ fá fyrir ţví dómsúrskurđ (court order)[53]. Núna síđast ţann 13. December 2003 Samţykkti George W. Bush enn önnur lög (Intelligence Authorization Act) sem draga úr eftirliti ţings og dómstóla međ leyniţjónustum alríkisins.[54]

 

Ţingnefndin varar viđ afleiđingum lélegs eftirlits međ framkvćmdavaldi og leyniţjónustum

 

 “[...] ef leyniţjónustur halda áfram ađ starfa undir framkvćmdarvaldi sem eru ekki settar skorđur og haft međ ţví eftirlit á virkann hátt – ţá munum viđ hvorki hafa góđar upplýsingar né ţjóđfélag sem er frjálst heima fyrir og nýtur virđingar erlendis.”[55]

Eitt besta eftirlit međ njósnum framkvćmdarvaldsins er krafan ađ sannfćra ţurfi dómsvaldiđ ađ rökstuddur grunur sé um glćpsamlegt athćfi ţeirra sem njósna eigi um.

 

Jón Ţór Ólafsson


[1] Bls. v í formála bókar II, skýrslunnar: Intelligence Activities and the Rights of Americans.

   Tekiđ saman og gefiđ út af nefnd skipuđ af bandaríska ţinginu 1976. (Allar ađrar tilvitnannir í  

   ţessari grein eru úr sömu skýrslu, nema annađ sé tekiđ fram). (Ţessa skýrslu má m.a. finna á

   www.aarclibrary.com undir Church Reports)

[2] Bls. 12 - 14, 137 og 212 í bók II, og bls. 10 í bók III.

[3] Bls. 9 í bók III.

[4] Bls. 11 í bók III.

[5] Bls. 211 í bók II.

[6] Bls. 3 í bók III.

[7] Bls. 3 í bók III. Neđanmálsgrein.

[8] Bls. 6 í bók III.

[9] Bls. 5 og 7 í bók III.

[10] Bls. 212 í bók II.

[11] Bls. 17 í bók II.

[12] Bls. 7 í bók II.

[13] Bls.16 í bók II.

[14] Bls. 214 í bók II.

[15] Bls. 5 í bók III.

[16] Bls. 8 í bók II.

[17] Bls. 8 í bók II.

[18] Bls. 8 í bók II.

[19] Bls. 8, 9 og 10 í bók II.

[20] Bls. 9, 10 og í bók II.

[21] Bls. 11 í bók II.

[22] Bls. 211 í bók II, og bls. 5 í bók III.

[23] Bls. 7 í bók III.

[24] Bls. 8 bók III.

[25] Bls. 1 og 5 í bók II.

[26] Bls 9, 10, 225 og 265 í bók II.

[27] Bls. 8 og 13 í bók II.

[28] Bls. 13 í bók II.

[29] Bls. 15 í bók II.

[30] Bls. 215 í bók II.

[31] Bls. 16 í bók II.

[32] Bls. 216 og 217 í bók II.

[33] Bls. 10 í bók II, og bls. 8 í bók III.

[34] Bls. 10 og 217 í bók II, og bls. 8 í bók III.

[35] Bls. 216 í bók II, og bls. 8 í bók III.

[36] Bls. 217 í bók II.

[37] Bls. 217 í bók II.

[38] Bls. 218 í bók II.

[39] Bls. 215 í bók II.

[40] Bls. 215 og 216 í bók II.

[41] Bls. 216 í bók II.

[42] Bls. 215 í bók II.

[43] Bls. 215 í bók II.

[44] Bls. 216 í bók II.

[45] Bls. 215 í bók II.

[46] Bls. 13 í bók III.

[47] Bls. 12 í bók III.

[48] Bls. v og vi í formála bókar II.

[49] Bls. 12 og 13 í bók III.

[50] Bls. 297 í bók II

[51] Bls. 327 í bók II

[52] Er ađ finna m.a. í bókinni Perpetual War for Perpetual Peace, eftir Gore Vidal.

[53] M.a. í greinunum Local Officials Rise Up to Defy The Patriot Act í Washington Post ţann 21. Apríl 

    2003 og Local Communities Refuse to Enforce Patriot Act á Fox News ţann 20. Maí 2003. Sjá á

    www.washingtonpost.com og www.foxnews.com . Upplýsingar um lögin er einnig ađ finna á

    heimasíđu Bill of Rights Defence Committee á slóđinni www.bordc.org

[54] M.a. í greininni Too Much Power í Washington Post ţann 4. Janúar 2004. Sjá á

    www.washingtonpost.com

[55] Bls x í formála bókar II.

 

 

 


Hver ber ábyrgđ á ađ stöđva ólöglega innheimtu?

Ef lánafyrirtćkin senda út innheimtuseđla međ vöxtum sem réttaróvissa er um ţá er ţađ ekki neytandans ađ fara í mál. Ţađ er dómsmálaráđherra ađ framfylgja 36. grein laga nr. 7/1936 og neytendaverndartilskipun Evrópusambandsins 93/13/EBE um ađ neytandinn skuli njóta vafans og benda fjármálafyrirtćkjum á ađ ţau geti sótt rétt sinn fyrir dómsstólum. En ef ţau haldi vaxtakröfunni til streitu verđi ţau ákćrđ.

Boltinn er hjá Rögnu Árnadóttur dómsmálaráđherra. Sjáum hvort hún og hennar liđsmenn standa vörđ um réttaröryggi landsmanna eđa hvort hún stendur á hliđarlínunni međan hennar sýslumenn og lögregla hjálpa fjármálafyrirtćkjunum ađ rúlla upp réttaröryggi landsins.

http://jonthorolafsson.blog.is/blog/jonthorolafsson/entry/1072972/


mbl.is Íslandsbanki fer ađ tilmćlunum
Tilkynna um óviđeigandi tengingu viđ frétt

Dómsmálaráđherra á ađ hafa frumkvćđiđ.

Ragna Árnadóttir ber sem dómsmálaráđherra ábyrgđ á ađ lögum sé framfylgt og ađ standa vörđ um réttaröryggi landsmanna. Viđ umbjóđendur hennar höfum veitt henni viđtćkt vald til ţessa.

Stađan er ţannig ađ međan réttaróvissa ríkir um hverjir vextir gengistryggđu lánanna skulu vera segja 36. grein laga nr. 7/1936 og neytendaverndartilskipun Evrópusambandsins 93/13/EBE ađ neytandinn skuli njóta vafans. Í ţessu tilfelli eru neytendurnir í liđi lántakenda.

Til ađ verja réttaröryggi landsins ţarf leikáćtlun Rögnu ađ minnsta kosti ađ innihalda ţrjár eftirfarandi leikfléttur:

Leikáćtlunin: "Réttaröryggi."

1. Ţegar Seđlabankinn og FME mćla međ ţví ađ fjármálafyrirtćki rukki vexti sem réttaróvissa er um og brjóti ţví lög um ađ neytandinn skuli njóta vafans, ţá á dómsmálaráđherra ađ gefa út yfirlýsingu ađ slíkt verđi ekki liđiđ.

2. Ef lánafyrirtćkin senda út innheimtuseđla međ vöxtum sem réttaróvissa er um ţá er ţađ ekki neytandans ađ fara í mál. Ţađ er dómsmálaráđherra ađ framfylgja lögum um ađ neytandinn skuli njóta vafans og benda fjármálafyrirtćkjum á ađ ţau geti sótt rétt sinn fyrir dómsstólum. En ef ţau haldi vaxtakröfunni til streitu verđi ţau ákćrđ.

3. Ef sýslumenn, og ađrir starfsmenn undir dómsmálaráđherra, ćtla ađ ganga erinda fjármálafyrirtćkja viđ ađ ganga ađ eigum lántakenda án ţess ađ sćkja máliđ fyrir dómsstólum, skal dómsmálaráđherra samstundis stöđva ţá og ávíta.

Boltinn er hjá Rögnu. Sjáum hvort hún og hennar liđsmenn standa vörđ um réttaröryggi landsmanna eđa hvort hún stendur á hliđarlínunni međan hennar sýslumenn og lögregla hjálpa fjármálafyrirtćkjunum ađ rúlla upp réttaröryggi landsins.

http://jonthorolafsson.blog.is/blog/jonthorolafsson/entry/1072972/


mbl.is Vill geta lagt lögbann á gengislán
Tilkynna um óviđeigandi tengingu viđ frétt

Leikjafrćđi gengistryggđu lánanna.

ragna_arnadottir_1004941.jpgMeđan HM er í hámarki er stórleikur í gangi á Íslandi. Ţađ fćrđist fjör í leikinn á dögunum ţegar Hćstiréttur gaf gengistryggingu lána rauđa spjaldiđ. En hvađa leikmenn eru í keppnisliđunum og hver er stađan í leiknum?


Stöđuleiki fjármálakerfisins vs. Réttaröryggiđ.

Stađan er ţannig ađ međan réttaróvissa ríkir um hverjir vextir lánanna skulu vera segja 36. grein laga nr. 7/1936 og neytendaverndartilskipun Evrópusambandsins 93/13/EBE ađ neytandinn skuli njóta vafans. Í ţessu tilfelli eru neytendurnir í liđi lántakenda.

Liđ fjármálafyrirtćkja eiga ađ hámarka arđ fjárfesta sinna. Ţau klúđruđu sókn međ ólöglegum lánum og reyna nú ađ bjarga ţví sem bjargađ verđur fyrir sig og sína liđseigendur. Fyrrum liđsmađur ţeirra, Gylfi Magnússon Efnahags- og viđskiptaráđherra, keppist nú viđ ađ sannfćra almenning um ađ ţađ sé almannahagur ađ verja fjárfesta í leiknum.

Liđ Seđlabanka og fjármálaeftirlitsins (FME) eiga ađ standa vörđ um stöđuleika fjármálakerfisins. Ţeir hafa líka stillt sér í vörn fjárfesta og segja ţađ almannahagsmunir ađ allir geri slíkt hiđ sama. Vörnin er samt veik ţví allur efnahagsleikvöllurinn hvílir umfram allt á réttaröryggi. Ţegar réttaröryggiđ tapast ţá tapast stöđuleiki fjármálakerfisins einnig.

Ragna Árnadóttir ber sem dómsmálaráđherra ábyrgđ á ađ lögum sé framfylgt og ađ standa vörđ um réttaröryggi landsmanna. Viđ umbjóđendur hennar höfum veitt henni viđtćkt vald til ţessa. Til ađ verja réttaröryggi landsins í leiknum ţarf leikáćtlun Rögnu ađ minnsta kosti ađ innihalda ţrjár eftirfarandi leikfléttur.

 

Leikáćtlunin: "Réttaröryggi."

1. Ţegar Seđlabankinn og FME mćla međ ţví ađ fjármálafyrirtćki rukki vexti sem réttaróvissa er um og brjóti ţví lög um ađ neytandinn skuli njóta vafans, ţá á dómsmálaráđherra ađ gefa út yfirlýsingu ađ slíkt verđi ekki liđiđ.

2. Ef lánafyrirtćkin senda út innheimtuseđla međ vöxtum sem réttaróvissa er um ţá er ţađ ekki neytandans ađ fara í mál. Ţađ er dómsmálaráđherra ađ framfylgja lögum um ađ neytandinn skuli njóta vafans og benda fjármálafyrirtćkjum á ađ ţau geti sótt rétt sinn fyrir dómsstólum. En ef ţau haldi vaxtakröfunni til streitu verđi ţau ákćrđ.

3. Ef sýslumenn, og ađrir starfsmenn undir dómsmálaráđherra, ćtla ađ ganga erinda fjármálafyrirtćkja viđ ađ ganga ađ eigum lántakenda án ţess ađ sćkja máliđ fyrir dómsstólum, skal dómsmálaráđherra samstundis stöđva ţá og ávíta.

Boltinn er hjá Rögnu. Sjáum hvort hún og hennar liđsmenn standa vörđ um réttaröryggi landsmanna eđa hvort hún stendur á hliđarlínunni međan hennar sýslumenn og lögregla hjálpa fjármálafyrirtćkjunum ađ rúlla upp réttaröryggi landsins.


mbl.is Miđa viđ lćgstu vexti á hverjum tíma
Tilkynna um óviđeigandi tengingu viđ frétt

NAFLASTRENGURINN Á GYLFA.

gylfi.jpg

Í hinu pólitíska umhverfi Bandaríkjanna er vanalegt ađ fyrrum varđhundar auđugra sérhagsmunaađila á borđ viđ banka og fjárfesta verđi ráđherrar. Tveir síđustu fjármálaráđherrar Bandaríkjanna komu báđir úr risa bönkum og samanlagt hafa ţeir styrkt risa bankana um yfir billjarđ dollara (trillion dollars“ á ensku). (Sjá hér og hér)

Hvert liggur naflastrengurinn?

Á Íslandi í fyrra varđ fyrrum varđhundur auđugra sérhagsmunaađila ađ viđskiptaráđherra. Gylfi Magnússon var í stjórn Samtaka Fjárfesta á árunum 2001 - 2007, rétt áđur en hann settist í stól viđskiptaráđherra. Ćtli ađ hann hafi klippt á naflastrenginn viđ sérhagsmuni fjárfesta ţegar hann tók ađ sér ađ verja hagsmuni almennings?

Ađ ţjóna tveimur herrum.

Á heimasíđu Samtaka Fjárfesta segir: „[...] hefur félagiđ ţann tilgang ađ gćta hagsmuna fjárfesta gagnvart stjórnvöldum, stjórnmálamönnum, útgefendum hlutabréfa og annarra verđbréfa og fjölmiđlum og öđrum ţeim sem áhrif geta haft á hag fjárfesta.“ Gylfi var í stjórn ţessa félags á sama tíma og hann átti ađ gćta hagsmuna almennings sem formađur stjórnar Samkeppniseftirlitsins 2005 - 2009. Hagsmunir fjárfesta og markmiđ Samkeppniseftirlitsins viđ ađ verja almannahag fara ekki alltaf saman.

Nú í dag ţegar Gylfi á ađ vera ađ gćta hagsmuna almennings er manni spurn hvađ Gylfi gerir ţegar hagsmunir almennings og hagsmunir fjárfesta fara ekki saman?

 


mbl.is Eftirstöđvar sexfaldast
Tilkynna um óviđeigandi tengingu viđ frétt

Opiđ bréf til ţingmanna: "Til ađ treysta stjórnvöldum."

Kćru ţingmenn. 

Út um allt samfélagiđ er fólk ađ spyrja sig međ einum eđa öđrum hćtti:  
"Hvađ ţarf stjórnarskráin ađ segja til ađ takmarka og upprćta misbeitingu stjórnvaldsins?" og 
"Hverjum er best treystandi til ađ semja og samţykkja slíka stjórnarskrá?"
 

Til ađ komast nćr svari hef ég í skrifum bent landsmönnum á ađ spyrja sig nokkurra spurninga.  

Viljiđ ţiđ vera svo vćn ađ svara tveimur ţeirra?

 

SPURNINGIN 1:

   Treystir ţú öđrum en ţínum stjórnmálaflokki til ađ misfara ekki međ stjórnvaldiđ án ţess ađ fimm eftirfarandi grunnreglur séu festar í stjórnarskránni?
  

til_a_treysta_stjornvoldum_989347.jpg

Fimm grunnreglur til ađ takmarka og upprćta misbeitingu stjórnvaldsins:
(Spurningarnar sem fylgja grunnreglunum eru fyrir ţá sem vilja gefa ţjóđinni skýrari mynd af sinni afstöđu).

1. Valdheimildin skal vera skýrt afmörkuđ svo ljóst sé hvort valdhafar fara um fram hana. Ćttu stjórnvöld ađ hafa vald til ađ gefa nýtingarétt á náttúruauđlindum ţjóđarinnar eđa ađ leigja ţćr út til margra kynslóđa? Hafa tveir menn vald til ađ lýsa yfir stríđi í nafni Íslands? 

2. Valdinu skal dreifa svo ađ spilling eigi erfiđara uppdráttar og sé auđveldari ađ upprćta. Ćtti sami hópurinn ađ hafa löggjafar- og framkvćmdavald, ásamt ţví ađ skipa dómsvaldiđ og stilla upp í stjórnsýslunni? Ćtti ţjóđin ađ hafa vald til ađ setja mál í ţjóđaratkvćđagreiđslu?

3. Valdbeitingin skal vera gegnsć svo ţví verđi ekki leynt ţegar valdhafar fara umfram valdheimildir sínar. Er leynd yfir ađgerđum stjórnvalda einhvern tíman mikilvćgari fyrir ţjóđina en gegnsći til ađ fylgjast međ misbeitingu stjórnvaldsins? Ef svo er ţá mun spilling eiga sér ţar skjól. 

4. Valdumbođiđ skal vera afturkallanlegt svo stöđva megi sem fyrst ţá sem misfara međ valdheimildir sínar. Ţví skyldi ţjóđin ekki hafa rétt á ađ afturkalla valdumbođ sitt međ ţjóđaratkvćđagreiđslu ţegar stjórnvöld misfara međ valdiđ sem hún fól ţeim?

5. Valdmisnotkun skal vera refsiverđ svo valdhafar sjái síđur hag sinn í ađ misfara međ vald ţjóđarinnar. Ef ákćruvaldiđ er skipađ af framkvćmdavaldinu er ólíklegt ađ ţađ bíti húsbóndann. Ţví skyldi ţjóđin ekki kjósa saksóknara sem gćti m.a. ákćrt fyrrverandi ráđherra og ţingmenn fyrir misbeitingu valdsins?

 

SPURNINGIN 2:

   Hvoru stjórnlagaţinginu treystir ţú betur til ađ setja öllum framtíđar stjórnvöldum traustari leikreglur sem takmarka og upprćta misbeitingu á valdi ţjóđarinnar: Tillögu ríkisstjórnarinnar eđa tillögu Ragnars Ađalsteinssonar hćstaréttarlögmanns?


Tillaga ríkisstjórnarinnar er ađ fámennt stjórnlagaţing (skipađ fólki sem flest ţarf fé og flokksvélar til ađ ná kosningu) ráđleggi stjórnvöldum hvernig reglur stjórnvöld skulu setja sjálfum sér. 

Tillaga Ragnar Ađalsteinssonar hćstaréttarlögmanns, í Silfri Egils 22. mars 2009, er ađ fjölmennt úrtak allra Íslendinga skipi stjórnlagaţing sem semur nýja stjórnarskrá og setur í ţjóđaratkvćđagreiđslu.

 

Ţjóđin ţarf stjórnarskrá til ađ byggja á til framtíđar.

Stjórnkerfiđ sem ţiđ fariđ fyrir er einn hornsteina samfélagsins. Ađeins traust stjórnarskrá getur til lengri tíma takmarkađ og upprćtt spillingu stjórnkerfisins. Viđ getum ekki treyst á ađ gott fólk veljist í valdastöđur. Ef viđ kjósum ađ byggja aftur upp samfélag međ slćma stjórnarskrá er öruggt ađ spilling í stjórnkerfinu mun rífa ţađ niđur á ný. Ađeins ţiđ hafiđ valdiđ til ađ velja hvort viđ fáum löggefandi stjórnlagaţingi ţjóđarinnar eđa ráđgefandi stjórnlagaţingi flokka og fjármagnseigenda.


Ţjóđin ţarf svör viđ ţessum spurningum. 
Veriđ svo vćn ađ svara ţeim heiđarlega svo ykkar afstađa sé gegnsć fyrir ţjóđina.

Kćrar ţakkir,
Jón Ţór Ólafsson.

« Fyrri síđa | Nćsta síđa »

Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikiđ á Javascript til ađ hefja innskráningu.

Hafđu samband